ESA zet licht op groen voor de bouw van ruimtetelescoop PLATO

PLATO is een ruimtemissie die op zoek gaat naar tienduizenden aardachtige exoplaneten rond nabijgelegen sterren vergelijkbaar met onze zon. De lancering is gepland in 2026.

PLATO zal bestaan uit 26 identieke telescopen, elk met een eigen camera, die gemonteerd worden op een platform in de ruimtesonde. Daardoor zal het mogelijk zijn om gedurende jaren de helderheid van honderdduizenden sterren op te meten. Dat maakt het mogelijk om exoplaneten te ontdekken in de bewoonbare zone van hun moederster. De zoektocht gebeurt op basis van de periodieke vermindering van het waargenomen licht van een ster. Die vermindering treedt op wanneer een planeet voor een ster passeert en een fractie van het licht blokkeert.

Tegelijkertijd zal de missie asteroseismologische studies van de moedersterren uitvoeren. Daarbij worden de trillingen van de ster onder de loep genomen. Daaruit kunnen de onderzoekers de massa, straal en leeftijd van de ster en van haar planeten afleiden. Die gegevens zijn nodig om een planeet goed te beschrijven en om te weten te komen of ze leven kan ondersteunen. PLATO zal opereren vanuit het tweede Langrangepunt (L2). Dat is een virtueel punt in de ruimte op 1,5 miljoen kilometer van de aarde, gezien vanop de as tussen de aarde en de zon.

Na de ontwerpfase, die de afgelopen drie jaren in beslag heeft genomen, is het nu tijd om de plannen om te zetten in de praktijk. Wetenschappers en ingenieurs van de KU Leuven en ULg zijn nauw betrokken bij de bouw van PLATO. Zo zullen de camera’s getest worden aan het Centre Spatial de Liège. Daarnaast staat de KU Leuven in voor de planning van 8 procent van de waarnemingstijd die wereldwijd wordt aangeboden aan onderzoekers in de sterrenkunde die gebruik willen maken van PLATO.

De goedkeuring van het ontwerp is een nieuwe stap voorwaarts in een lang proces. Onderzoekers van het Instituut voor Sterrenkunde zijn al meer dan 10 jaar bezig met de voorbereiding van de ruimtemissie. Ook professor Conny Aerts, de Belgische hoofdonderzoeker voor PLATO, kijkt reikhalzend uit naar de lancering: “Ik was van bij het prille begin betrokken bij het PLATO-concept en het basisontwerp van de missie, nu al meer dan 10 jaar geleden. Toen was mijn droom om vóór mijn pensioen met gegevens van PLATO te kunnen werken. Dat wordt krap…”